Afera Amber Gold a KRS

W związku z pochłaniająca opinię publiczną od wielu dni sprawą Amber Gold sp. z o.o., warto przyjrzeć się problematyce rejestracji spółek i związanymi z nią przepisami Kodeksu spółek handlowych. W obecnym stanie prawnym podmiot rejestrujący spółkę obowiązany do przedłożenia sądowi rejestrowemu wielu dokumentów, formularzy itp. Prawo nie wymaga jednak, aby wśród nich znalazło się zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Sąd rejestrowy nie ma także dostępu do owego rejestru i nie może w trakcie procedury rejestracyjnej zweryfikować danych o karalności członków zarządów. Sytuacja taka prowadzi do absurdu, albowiem system prawa, który z jednej strony wymierza kary, określa zakazy i obowiązki, z drugiej natomiast jest całkowicie bezbronny wobec kwestii weryfikacji karalności członków zarządów spółek prawa handlowego. Zatem patrząc przez pryzmat sprawy Amber Gold sp. z o.o., działalność sądownictwa w pewnym zakresie wydaje się być niekonsekwentna, przy czym nie przez opieszałość sądów, lecz przez brak odpowiednich przepisów czy skutecznych mechanizmów działania.
Tylko na marginesie godzi się zauważyć, że w wieloletniej praktyce naszej Kancelarii przy rejestracji spółek, tylko raz zdarzyła się sytuacja, w której Sąd Rejonowy w Łodzi wezwał wnioskodawcę do usunięcia przeszkody w dokonaniu wpisu do KRS poprzez załączenie oświadczeń prezesa zarządu i wiceprezesa zarządu o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych, o braku skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego oraz w art. 585, 587, 590 i w art. 591 Kodeksu spółek handlowych oraz, że nie zajmują stanowisk i nie pełnią funkcji opisanych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Co prawda Sąd nie zastrzegł ani formy tego oświadczenia, ani też nie wskazywał odpowiedzialności z art. 233 Kodeksu Karnego, ale oświadczenie to na pewno było by wystarczające dla ewentualnych zastrzeżeń do pracy Sądu w procesie rejestracji. Powyższy przypadek wskazuje na to, że pomimo braku uregulowań ustawowych taka weryfikacja jest jednak możliwa.
Powyższe prowadzi również do konkluzji, że nie ma większego sensu szukać winnych i prowadzić bezprzedmiotowe dyskusje na temat tego dlaczego Marcin P., uprzednio karany za przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu był prezesem zarządu spółki Amber Gold sp. z o.o. Należy zaś podjąć zdecydowane kroki prowadzące do zmiany prawa w procesie rejestracji spółek i wprowadzenia wymogu weryfikacji danych o karalności, bądź przez składanie zaświadczeń przez samych zainteresowanych, bądź poprzez umożliwienie łatwego dostępu do Krajowego Rejestru Karnego sądowi rejestrowemu. Nie wydaje się to nader skomplikowane tym bardziej, że zaświadczenie z KRK jest obecnie powszechnie żądanym przez wiele podmiotów dokumentem, najczęściej pracodawców. Należy zatem zadać pytanie dlaczego nie wymaga takiego dokumentu Krajowy Rejestr Sądowy?

Ewa Solaniuk